Президент Республики Южная Осетия

Цытджын делегаттæ,

нæ зынаргъ хистæртæ,

æфсымæртæ æмæ хотæ!

Ирон адæмы съезд нын фадат дæтты, цæмæй ма ноджы иу хатт банысан кæнæм нæ бæрн истори æмæ ног фæлтæрты раз. Ирон æвзаг, культурæ æмæ æгъдау бахъахъхъæнын у нæ бæрзонд национ хæс. Стыр Ныхас иттæг ахъаз у ацы хъуыддаджы. Уый  фидар кæны Ирыстон æмæ диаспорæты ʻхсæн бастдзинæдтæ, парахат кæны ирон æвзаг, æгъдау æмæ национ кульутрæ.

Стыр Ныхасæн ахсджиагдæр цаутæй иу уыд, Хуссар Ирыстоны хайады сæргълæууæгæй кæй равзæрстой нæ кадджын хистæр раздæры Президент Тыбылты Леониды. Нæ иумиаг хъуыды у, Хуссар Ирыстоны хайады куыст раразмæ кæнын. Уæлдай хъусдард здæхт цæуы йæ фæсивæдон къабаз саразынмæ. Уый æнæмæнгдæр æрбангом кæндзæн рæзгæ фæлтæр нæ иумийаг архайдмæ – æвзаг æмæ культурæ парахат кæнынмæ.

Хуссар Ирыстоны разамынад, йæхи фарсæрдыгæй, аразы æппæтдæр, национ культурæйы æмвæзад фæбæрзонддæр кæнынæн. Тынг æхсызгон мын уыди, Хуссар Ирыстоны сфæлдыстадон коллективтæ сæ гастролты рæстæджы Уæрæсейы бирæ горæтты æнтыстджын æмæ арæхстджынæй кæй равдыстой сценæмæкæсджытæн ирон кафт æмæ зарæджы рæсугъддзинад. Ацы гастролты кульминаци систы Ирон культурæйы бонтæ Мæскуыйы. Уыдон фæлгæтты Стыр театры сценæйыл иттæг цымыдисон программæ равдыстой ансамбльтæ «Симд» æмæ «Алан». Уый ирд æмæ фидарæй дзуры Цæгат æмæ Хуссар Ирыстоны культурæйы иудзинадыл.

2024 аз Ирыстонæн сси стыр юбилейты аз. Мах цытджын æгъдауæй банысан кодтам ирон литературæ æмæ ирон литературон æвзаджы бындурæвæрæг Хетæгкаты Къостайы 165-азон юбилей. Уымæн йе сфæлдыстад мах разæнгард кæны, цæмæй фылдæр уарзæм нæ Ирыстон, нæ культурæ æмæ традицитæ. Уыимæ иумæ, банысан кодтам Ирыстон Уæрæсейы скондмæ бацыды 250 азон юбилей. Ацы юбилейтæ нын иу кæнынц нæ наци æмæ ирддæрæй æвдисынц, Ирыстоны культурæ, истори æмæ æвзаг кæй сты нæ национ бындур.

Афтæ ма 23-æм ноябры банысан кодтам 35 азы 1989 азы цаутæй, нæ адæм сæ зæхх бахъахъхъæнынмæ куы слæууыдысты, уæдæй.

Номарæн цыды хайад райстой цалдæр мин адæймаджы, æмæ уый ссис патриотизм æмæ иудзинады æвдисæн. Ацы бон нын нæ зæрдыл лæууын кæны, нæ адæмы тых кæй ис иудзинады æмæ нæ зæхх æмæ культурæ бахъахъхъæнынмæ цæттæ кæй стæм.

Махæй алкæй зæрдæйы дæр хицæн бынат ахсынц сæрмагонд хæстон операцийы зонæйы Фыдыбæстæ чи хъахъхъæны, уыцы хæстонтæ. Иры хъæбултæ ‘вдисынц хъару æмæ хъæбатырдзинад. Мах сæ сæрыстыр стæм, æмæ нæ хæс у, цæмæй сæ фарсмæ лæууæм алы хъуыддаджы дæр.

Цæгат æмæ Хуссар Ирыстон, стæй æппæт дунейы нæ диаспорæтæ дæр хъуамæ иумæ кусой, цæмæй алкæмæ дæр фæхæццæ кæной ирон аив дзырд. Уымæ гæсгæ стыр нысаниуæг ис ахæм хъæппæристæн, куыд телепроект «Дзырд». Ацы проект цалдæр азы дæргъы парахат кæны ирон æвзаг æмæ ирон литературæйы рæсугъддзинад рæзгæ фæлтæры ‘хсæн. Сæ удты сын æвзæрын кæны уарзондзинад æмæ кадджын ахаст сæ мадæлон æвзагмæ. Дарддæр дæр æххуыс кæндзыстæм ахæм проекттæн.

Мæ хæслæвæрдмæ гæсгæ, стыр куыст æрцыд нæ кувæндæттæ, мæсгуытæ, гæнæхтæ æмæ æндæр архитектурон цыртдзæвæнтæ ссыгъдæг æмæ схæрзарæзт кæныныл. Уымæй æрмæст нæ фыдæлтæн не скад кодтам – уый у нæ хайбавæрд фæсивæды хъомылады хъуыддаджы. Ацы куыст дарддæр цæудзæн, цæмæй алы бинонтæ дæр бавналой сæ уидæгтæм æмæ банкъарой нæ историйы стырдзинад. Фыццаджыдæр нæ хъуыды уыди, цæмæй нæ рæзгæ фæлтæр æрбаввахс кæнæм не ʻгъдæуттæм æмæ нæ кульутрæмæ.

Стыр Къоста нын ныууагъта ахæм ныхас: «Цæйут, æфсымæртау, Радтæм нæ къухтæ Абон кæрæдзимæ, Иры лæппутæ!..» Æрмæстдæр иумæ у нæ бон алы зындзинады сæрты дæр ахизын, нæхи бахъахъхъæнын æмæ Ирыстонæн рæсугъд фидæн саразын.

Зынаргъ æмзæххонтæ, иудзинад у нæ сæйраг тых. Иумæ кусгæйæ æмæ кæрæдзийæн æххуыс кæнгæйæ, нæ бон уыдзæн фидæны фæлтæртæн ахæм Ирыстон ныууадзын, сæрыстыр кæмæй уой.

Бузныг!

Ирыстон æмæ æппæт ирон адæмы Хуыцау бахъахъхъæнæд!